WORMERVEER - Terwijl de sloopwerkzaamheden al in volle gang zijn, zullen dit jaar ook de eerste bouwwerkzaamheden plaats gaan vinden op het voormalige Meneba-terrein langs de Zaan in Wormerveer. Hier wordt komende jaren de nieuwe dynamische woonwijk Zaankwartier gerealiseerd. Zaankwartier geeft invulling aan de grote vraag naar woningen in de regio, met in het bijzonder aandacht voor betaalbaarheid en duurzaamheid. Feike Siewertsz van Reesema, managing director van ontwikkelaar Waterland Real Estate: “Er is een grote en toenemende behoefte aan betaalbare woningen. Met Zaankwartier laten we zien dat deze nog steeds gerealiseerd kunnen worden, ondanks steeds lastigere marktomstandigheden.”


Meeste woningen vallen in betaalbare segment

De grond waar Zaankwartier op wordt gerealiseerd heeft een rijke geschiedenis. Het was een van de eerste industriegebieden van Europa, waar al halverwege de 19e eeuw de molens langs de Zaan werden vervangen door fabrieken op stoomkracht. Door de eeuwen heen hebben er duizenden Zaankanters gewerkt. Na de sluiting van de Meneba-meelfabriek, is besloten om het gebied te transformeren naar een woon-werkgebied, met behoud van het historische karakter. Met korte afstanden naar Amsterdam, Alkmaar en Zaanstad heeft het een voordelige ligging.

Het project wordt ontwikkeld door een samenwerking van Waterland Real Estate, bouwbedrijf Van Wijnen en private equity-investeerder Deutsche Finance International. Architectenbureau Mecanoo draagt zorg voor de ontwerpen. Daarbij wordt deels gebruik gemaakt van nieuwbouw en deels van transformatie van bestaand industrieel erfgoed.

Uiteindelijk komen er ca. 680 woningen (stadswoningen, appartementen en lofts) met daarnaast ruimte voor commerciële functies en voorzieningen voor dagelijkse boodschappen, horeca, etc. Ongeveer 30% van de woningen wordt sociale huur (verhuurd door Parteon en Wormer Wonen), 25% wordt middeldure huur en 10% valt onder een bijzondere koopregeling van de gemeente Zaanstad, zodat deze betaalbaar en beschikbaar zijn voor starters met lagere inkomens. Daarmee is de meerderheid van het aanbod gericht op betaalbaarheid. Volgens Siewertsz van Reesema helpt dit verschillende problemen tegen te gaan, zoals jongvolwassenen die geen huis kunnen vinden of scheefwonen door gebrek aan doorstroommogelijkheden.

Siewertsz van Reesema: “snellere oplevering en lagere bouwkosten dankzij slimme oplossingen”

Het vermogen binnen de branche om betaalbare woningen te realiseren neemt af, door onder andere toenemende bouwkosten, hogere rentes op de kapitaalmarkt en torenhoge grondprijzen. Feike Siewertsz van Reesema noemt een aantal redenen waarom het bij Zaankwartier wél lukt om binnen redelijke termijn betaalbare woningen op te leveren.

“Gemeenten kunnen een financiele impuls van de overheid ontvangen om o.a. het realiseren van betaalbare woningen te ondersteunen: de zogenaamde Woningbouwimpuls. De gemeente Zaanstad heeft heel verstandig een deel van dit budget gebruikt om hun interne capaciteit uit te breiden, zodat de bestemmingsplanprocedure voor Zaankwartier veel sneller behandeld kon worden. Dit soort procedures duren vaak, mede door tekorten aan capaciteit, veel te lang gelet op de huidige vraag naar woningen.”

Daarnaast wijst Siewertsz van Reesema op de innovatieve bouwmethoden van Van Wijnen die bij Zaankwartier worden toegepast. “In de fabriek van Fijn Wonen in Heerenveen worden verschillende woningonderdelen in hoog tempo gefabriceerd, zodat deze op locatie alleen nog in elkaar gezet hoeven te worden. Dit verhoogt het bouwtempo aanzienlijk en verlaagt de kosten.”

Naast optimalisaties van de bouwsnelheid en -kosten, zal ook de energiezuinigheid van de woningen bijdragen aan de betaalbaarheid. Dit is namelijk niet alleen goed voor het milieu, maar voorkomt ook dat energieprijzen de woonlasten te hoog opdrijven.

Betaalbare koopwoningen dankzij BKZ Starterswoningen

Siewertsz van Reesema noemt tot slot de bijdrage van de regeling ‘Betaalbare Koopwoningen Zaanstad Startersmodel’ (BKZ) voor de mogelijkheid betaalbare koopwoningen te realiseren in Zaankwartier. Dankzij speciale regelingen met betrekking tot o.a. de erfpacht, worden deze woningen betaalbaar voor lagere inkomens. Daar staat tegenover dat alleen starters die binnen een bepaalde inkomensbandbreedte vallen in aanmerking komen om de woningen te kopen. Bovendien krijgen inwoners van Zaanstad voorrang, zeker als hierdoor een sociale huurwoning vrijkomt. Met de realisatie van deze koopwoningen wordt naar verwachting omstreeks 2025 begonnen.