ZAANDAM - De ontwikkelstrategie Zaanse Schans is door het college voor een zienswijze voorgelegd aan de gemeenteraad. De ontwikkelstrategie is een plan waar sinds 2016 aan gewerkt wordt om de Zaanse Schans ook in de toekomst veilig en leefbaar te houden. Deze is gezien de verwachte groei van bezoekers aan de regio en de Zaanse Schans opgesteld in opdracht van Stichting De Zaanse Schans en gemeente Zaanstad. Op 31 januari stelde het algemeen bestuur van de Stichting Zaanse Schans de ontwikkelstrategie al in concept vast.

Bestuur Stichting de Zaanse Schans
In het bestuur van de stichting zitten vertegenwoordigers van ondernemers, bewoners, het Zaans Museum, de vereniging Zaansche Molen en drie onafhankelijke leden. Deze hebben in ruime meerderheid met deze ontwikkelstrategie ingestemd. De Historische Commissie van de Zaanse Schans en de Vereniging Zaans Erfgoed hebben, mede omdat authenticiteit op de Zaanse Schans een van de hoofduitgangsputen van de ontwikkelstrategie is, ook positief gereageerd op het stuk.

De komende periode wil het stichtingsbestuur van de Zaanse Schans het stuk met de vier geledingen op de Schans bespreken: de bewoners, de ondernemers, de Musea en Vereniging De Zaansche Molen. Ook de omgeving is welkom bij deze besprekingen. Daarna wil de Stichting Zaanse Schans de ontwikkelstrategie op 14 maart definitief vast stellen. Ook het college van Zaanstad gaat nog het gesprek aan. De ondernemers en bewoners die hun zorgen hebben geuit over het stuk worden uitgenodigd voor een gesprek. Pas na definitieve vaststelling door de stichting zal de gemeenteraad gevraagd worden haar zienswijze te geven. Het college adviseert overigens om een positieve zienswijze te geven op de ontwikkelstrategie Zaanse Schans.

Aanpassingen in strategie door inbreng bewoners en ondernemers
In 2016 is begonnen met het opstellen van een gezamenlijke ontwikkelstrategie. Het plan is met inspraak en advies van velen opgezet volgens een vastgesteld participatieplan waarin alle partijen op de Zaanse Schans een duidelijke rol toebedeeld hebben gekregen. Zoveel mogelijk is rekening gehouden met de wensen van alle partijen op de Zaanse Schans en van de omwonenden. De afgelopen paar maanden is desondanks weerstand ontstaan bij de ondernemers en bewoners op de Zaanse Schans. Dit heeft recent geresulteerd in een convenant tussen bewoners en de ondernemers dat op 21 januari 2019 naar het college en de raad is gestuurd. In de ontwikkelstrategie is, in overeenstemming met de wensen van bewoners en ondernemers, een tijdelijke parkeeroplossing opgenomen. Ook wordt nu uitgegaan van een gefaseerde uitvoering van de plannen. Mede dankzij de nadrukkelijke oproep van bewoners dat het te druk is op de Zaanse Schans zet de ontwikkelstrategie sterk in op reguleren en het verbeteren van de leefomgeving en het woonklimaat.

Stabilisatie van bezoek aan de Zaanse Schans

De gemeente Zaanstad zet in op het bevorderen van toerisme voor de gehele streek en een langer verblijf van bezoekers in de stad. Voor de Zaanse Schans is de opgave iets anders, namelijk dat het daar met de groei van het bezoek gaat om een balans tussen wonen, werken en bezoeken. Het bezoek neemt nu de overhand: dat betekent voor deze strategie dat de gemeente en Stichting de Zaanse Schans de groei van het toerisme willen afremmen en tot stabilisatie van het bezoek willen komen.

Hoofdlijnen van de ontwikkelstrategie
In de ontwikkelstrategie worden verschillende mogelijkheden beschreven die de leefbaarheid en kwaliteit van het gebied kunnen vergroten. De belangrijkste onderdelen hiervan zijn:

  • Het terrein van de te slopen Zakkenhandel aan de Diederik van Sonoyweg kan op korte termijn een bijdrage aan de parkeerbehoefte leveren. Uiteindelijk is de visie om een parkeergarage te realiseren die met een loopbrug wordt verbonden met de Zaanse Schans.

  • Met de betere oplossing voor parkeren komt het voorterrein van het Zaans Museum vrij om het opnieuw in te richten. Dit komt de kwaliteit van het gebied ten goede. Er komt ruimte voor een ontvangstgebouw.

  • Het plan bevat een nieuw fietspad van het Sint Michael College naar Wormer, waarna de fietsers van de Kalverringdijk kunnen worden geweerd. Ook voor wat betreft autoverkeer wordt de verkeersveiligheid op de Kalverringdijk sterk vergroot.

  • Om van de kans die Zaanstad heeft met de Zaanse Schans maximaal èn verantwoord gebruik te maken moet ook de kwaliteit van het aanbod en bijbehorende faciliteiten omhoog. Enkele ondernemingen (Kaasmakerij, Klompenmakerij) op de Zaanse Schans willen uitbreiden met een museaal gedeelte. Hiervoor worden aanvragen gedaan of zijn al ingediend.

  • Voor het Landje de Haan ligt er een plan voor een Moleninformatiecentrum, een vernieuwd Cacaolab en toiletten, hiervoor kan het plan nu verder worden uitgewerkt alsmede een ruimtelijke haalbaarheid en vergunningsaanvraag. Aan de noordzijde van de Zaanse Schans is een aanvraag gedaan voor het Molenmuseum.

  • In samenwerking met de partijen zal het verhaal van de Zaanse Schans in de toekomst nog beter verteld kunnen worden. Het Zaans Museum zet in op mooie buitenlocaties en zal plannen ontwikkelen om de steeds hoger wordende bezoekersaantallen te kunne faciliteren.

  • En tot slot duurzaamheid. Zowel de woningen als het bezoek kan een stuk duurzamer. We zetten daarom de komende jaren in op een duurzamer gebouwenbestand. En we onderzoeken de mogelijkheden om te komen tot een duurzamer vervoersplan, minder uitstoot en meer alternatief vervoer zoals met de trein of een elektrische bus.

    Verdienmodel
    Op dit moment loopt ook het onderzoek naar het verdienmodel voor de Zaanse Schans. Dat is nu niet in de Ontwikkelstrategie opgenomen. De reden hiervoor is dat deze gesprekken gevoerd worden en de belangen erg uit elkaar liggen. De Ontwikkelstrategie geeft wel de noodzaak weer om samen te werken met betrekking tot het verdienmodel. Daarnaast heeft de gemeente ook de opdracht om investeringen in het gebied te halen uit opbrengsten uit het gebied.