ZAANDAM - Wie zich gezond voelt, is gelukkiger en beter in staat mee te doen. Maar niet voor iedere Zaankanter is goede gezondheid vanzelfsprekend. Vooral voor inwoners die afhankelijk of kwetsbaar zijn, liggen gezonde keuzes niet altijd voor de hand. Zaanstad wil dat álle Zaankanters zich in 2040 positief gezond(er) voelen, in een omgeving die uitnodigt tot gezond gedrag.


"In de Zaanse Visie op Gezondheid breken we met de traditionele blik waarin gezondheid 'niet ziek zijn' betekent," zegt wethouder Songül Mutluer. "We gaan uit van 'positieve gezondheid', waarbij gezond gedrag en een gezonde omgeving gewoon is en we oog hebben voor de achterliggende oorzaken van ongezondheid."


De gezondheidsvisie geeft de richting waarin Zaanstad, samen met partners, gaat werken aan gezondheid. Deze visie komt eerder dan de landelijke gezondheidsnota en gaat dankzij de focus op positieve gezondheid verder dan het Nationale Preventie Akkoord. Dit is uniek en makt Zaanstad een landelijke voortrekker.


Hoe (on)gezond zijn Zaankanters nu?
Zaankanters beoordelen hun eigen gezondheid als goed, hoger dan het landelijk gemiddelde. Toch scoren we ook hoog op risicofactoren. Zaanstreek-Waterland is een van de zwaarste regio's van Nederland: 49% van alle volwassenen is te zwaar, bij senioren is dit zelfs 61%. Ook rookt 23% van de Zaanse volwassenen en is ongeveer 10% een zware drinker.


Mentale gezondheid en emotionele problemen zoals stress en eenzaamheid, leiden vaak tot ongezonde keuzes op het gebied van voeding of bewegen en kunnen gezondheidsrisico's als hart- en vaatziekten opleveren. 44% van de Zaankanters voelt zich eenzaam, waarvan 9% zelfs zeer ernstig eenzaam.


De leefomgeving, waaronder het milieu en de openbare ruimte, heeft ook invloed op de gezondheid. Het kan uitnodigen tot bewegen, ontmoeten en ontspannen en kan beschermen tegen milieufactoren, zoals luchtkwaliteit en fijnstof.


Wat wil Zaanstad bereiken met de vernieuwde gezondheidsvisie?
Gezondheid raakt maatschappelijke thema's zoals armoede, wonen, werken, sport, milieu, gebiedsontwikkeling, zorg en voeding. Zaanstad streeft dan ook naar een integrale benadering met de volgende uitgangspunten:


1. Aandacht voor de combinatie lichaam en geest.

2. Samenwerking als aanpak, motivatie als methode.

3.Kinderen kunnen gezond opgroeien.

4.Ouderen worden in gezondheid ouder.

5. Doorbreken van gezondheidsverschillen, armoede en kansenongelijkheid.

6. Een gezonde inrichting van de stad is cruciaal.

7. We geven zelf het goede voorbeeld.


Er zijn al verschillende initiatieven en partijen die werken aan gezond Zaanstad. Bij de aanpak Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG-) Zaanstad - bekend van de ZaansFit cursussen en de DrinkWater campagne - zijn ruim 600 professionals en organisaties aangesloten. Ook de 'Gezonde Wijk' in Saendelft is al een succesvol gezondheidsnetwerk. De overkoepelende gezondheidsvise brengt al deze voorbeelden in beeld en verbindt, zodat meer mensen worden bereikt.


Gezonder worden doe je beter samen
Sámen hebben we slagkracht. Zeker 120 vertegenwoordigers van Zaanse organisaties hebben meegedacht. Inwoners zijn via het Zaanpanel gevraagd naar hun mening. Op 25 juni wordt de gezondheidsvisie behandeld in het Zaanstad Beraad, daar kan iedereen bij aanwezig zijn. 11 juli zal de gemeenteraad een besluit nemen. Voor de uitvoeringsagenda betrekken we o.a. het Sportbedrijf, GGD, Sociale Wijkteams, onderwijs, huisartsen, woningbouwcorporaties en projectontwikkelaars. Wat helpt is dat we hetzelfde willen: een gezond Zaanstad in 2040.


Wethouder Mutluer: "Iedereen kan zich aansluiten, onder andere via de LinkedIn community. We stoppen niet bij het presenteren van deze visie, hier begint het pas. We willen ons allemaal goed voelen en samen lukt dat beter dan alleen.


De gehele 'Zaanse Visie op Gezondheid' staat hier.