ZAANSTAD - Van vrijdag 12 tot en met zondag 14 september 2025 staat Zaanstad in het teken van de 39e editie van Open Monumentendag. Tijdens dit weekend openen tientallen monumenten hun deuren voor het publiek, met rondleidingen, tentoonstellingen, proeverijen en speciale activiteiten. Het landelijke thema dit jaar is “Erfgoed & Architectuur”, met in Zaanstad bijzondere aandacht voor herbestemming: hoe monumenten nieuwe functies krijgen en zich aanpassen aan veranderende tijden.
Officiële opening – vrijdag 12 september
De officiële aftrap van Open Monumentendag Zaanstad vindt plaats op vrijdag 12 september van 15.30-17.00 uur in Magazijn14 op het Hembrugterrein. Deze locatie is een treffend voorbeeld van herbestemming: een historisch pand dat een nieuwe toekomst heeft gekregen.
De opening wordt verricht door wethouder Erfgoed, Natasja Groothuismink, en diverse sprekers zullen ingaan op het belang van erfgoedbehoud en actuele ontwikkelingen rond restauratie en herbestemming. Onder de genodigden zijn monumenthouders, professionals en vrijwilligers die dagelijks werken aan het beheer en behoud van monumenten. Na het plenaire gedeelte is er een verbindende borrel en de mogelijkheid om Magazijn14 te bezichtigen. De opening is alleen voor genodigden.
Hoogtepunten voor bezoekers – zaterdag 13 & zondag 14 september
Op zaterdag 13 en zondag 14 september is Open Monumentendag gratis toegankelijk voor iedereen. Bezoekers kunnen een kijkje nemen in tientallen monumenten verspreid door Zaanstad. Nieuw dit jaar zijn onder andere:
· Theekoepel aan de Zaan (Zaandam) – na tien jaar restauratie voor het eerst geopend voor publiek.
· Stichting Comité 30 juni / 1 juli Zaanstreek (Zaandam) – met verhalen over vrijheid, herdenking en toekomst.
· Museum Zaanse Tijd met een fietsexcursie langs torenuurwerken (za 13 september).
· Fietsexcursie Herbestemming georganiseerd door Stichting-babel.
· Monumentenroute Historisch Genootschap Assendelft met verrassende stops in dit historische dorp.
· Kinderroute Hemburgterrein met een leuke winactie
Kinderroute: Avontuur op het Hembrugterrein
Voor kinderen is er een speciale route op het Hembrugterrein. Met een speurboekje ontdekken jonge bezoekers geheime huisjes, kunstwerken en gebouwen. Door opdrachten te maken, ontrafelen ze de geheimen van dit bijzondere gebied en maken ze kans op een leuke prijs.
Startpunt: Hembrug Museum (Kanonnenloods 14, Zaandam)
Wanneer: zaterdag 13 & zondag 14 september, 10.00 – 17.00 uur
Praktische informatie
Open Monumentendag is gratis toegankelijk op zaterdag en zondag. Het volledige programma en de deelnemende monumenten zijn te vinden via: zaans.nl/openmonumentendag